Vriendelijkere en betrouwbaardere endotoxinetest gevalideerd

De degenkrab (Limulus polyphemus, links) is blij met de recombinante alternatieven voor de endotoxinebepaling (rechts), die tijdens het BEL AIR-project in het laboratorium voor microbiologie in Münster werden gevalideerd. Foto: MiBiLab
10 januari 2022

In het kader van het Duits-Nederlandse INTERREG-project BEL AIR, waarin oplossingen voor schone en gezonde lucht op pluimveebedrijven worden ontwikkeld, werden door de projectpartners talrijke monsters van lucht, water, strooisel of uitwerpselen verzameld en geanalyseerd op schadelijke endotoxinen. Jarenlang was de LAL-test de standaardmethode om dergelijke monsters op endotoxinen te analyseren. Binnen BEL AIR is het nu echter gelukt om een vriendelijkere, duurzamere en duidelijkere analysemethode op te zetten in de vorm van de rFC-test, een belangrijk succes voor het Duits-Nederlandse samenwerkingsproject.

De afkorting LAL in de eerder gebruikte analysemethode staat voor “Limulus amebocyte lysate”. De test is gebaseerd op het bloed van degenkrabben, die echter wereldwijd met uitsterven worden bedreigd. Naast dierenwelzijnsproblemen is deze testmethode ook minder duurzaam aangezien de dierpopulaties wereldwijd afnemen. Een ander nadeel van de LAL-test is, dat de gevoeligheid altijd sterk afhankelijk is van de specifieke partij, aangezien het bloed afkomstig is van levende dieren en de samenstelling ervan niet altijd dezelfde is, spelen individuele verschillen een rol. De analyse met deze test had ook vaak te kampen met verschillende storende factoren. Daardoor waren de resultaten vaak gebaseerd op interpretatie, hetgeen de evaluatie minder betrouwbaar maakte.

Terwijl de LAL-test gebaseerd is op een reactiecascade, bestaat de rFC-test uit één enkele, bepalende reactiestap. rFC staat voor “recombinant factor C” en biedt verschillende voordelen ten opzichte van de vroegere LAL-standaard. Zo is de nieuwe analysemethode minder storingsgevoelig, diervriendelijk en duurzaam. Dit omdat de test recombinant wordt geproduceerd zonder dierlijk bloed. Het “éénstapssysteem” elimineert ook de reactiecascade en betekent dat interfererende stoffen minder doelwitten hebben.

We hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan nieuwe duurzame normen

Het Microbiologisch Laboratorium Dr. Michael Lohmeyer (MiBiLab) uit Münster in Westfalen heeft de analyses uitgevoerd, in het kader van het BEL AIR-project. Totdat onderzoeksresultaten beschikbaar waren, had het laboratoriumpersoneel andere lucht-, voer- en strooiselmonsters geanalyseerd van tests, die door de andere projectpartners in Duitse en Nederlandse pluimveestallen parallel waren uitgevoerd, met gebruikmaking van zowel de LAL- als de rFC-methode. Tegelijkertijd was MiBiLab betrokken bij een studie samen met een handvol andere werkgroepen om nieuwe VDI-richtlijnen te ontwikkelen voor het voorkomen van endotoxine op werkplekken.[i]

Voor MiBiLab en de andere tien BEL AIR-partners is de validatie en het vestigen van de rFC-test een belangrijk resultaat. “We zijn er erg trots op dat we ons steentje bij hebben kunnen dragen, aan het vestigen van nieuwe duurzame normen voor de analyse van endotoxinen, maar ook ervaring opgedaan hebben met analyses van een breed scala van monstertypes”, evalueert MiBiLab-projectleider Dr. Rauni Kuczius de behaalde resultaten. Binnen de Europese Unie is de rFC-test nu ook als analysemethode opgenomen in de Europese Farmacopee. “En er is ook een VDI-regeling voor het nemen en analyseren van luchtmonsters op de werkplek opgesteld. Daarin staat dat de rFC-test de eerste keuze is voor luchtmetingen op de werkplek,” voegt MiBiLab-projectlid dr. Michael Larsen toe.

Het BEL AIR-project

Binnen het BEL AIR-project zijn sinds eind 2018 verschillende technologieën voor het terugdringen van endotoxine-emissies in en rond pluimveestallen (verder) ontwikkeld en getest door Duitse en Nederlandse partners. Endotoxinen (Lipopolysaccharide) ontstaan tijdens de afbraak van Gram-negatieve bacteriën. Deze endotoxinen komen mede vrij in het maagdarmkanaal van dieren, en worden vervolgens met de faeces uitgescheiden. Ze hechten zich aan stofdeeltjes en kunnen mede verantwoordelijk zijn voor onder ander aandoeningen van de luchtwegen en beperkingen van de longfunctie bij zowel mens als dier. Het project beoogt de verdere vermindering van endotoxinen en zwevende deeltjes, met als doel een gezondere leefomgeving te creëren voor dieren, werknemers en omwonenden. Voor meer informatie, zie www.belair-project.eu.

Het project BEL AIR wordt in het kader van het INTERREG V A-Programms Deutschland-Nederland mede gefinancierd door het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, het Ministerium für Wirtschaft, Innovation, Digitalisierung und Energie des Landes Nordrhein-Westfalen en de provincies Gelderland, Limburg en Noord-Brabant. Het wordt begeleid door het programmamanagement bij de Euregio Rijn-Waal.


[i] Gärtner, Andrea et al. 2020: Emissionsmessung von Endotoxinen – Vergleichsuntersuchung mit LAL- und rFC-Tests sowie Ermittlung von Verfahrenskenngrößen, Gefahrstoffe Jg. 80, Nr. 9/2020, S. 329-334, Online.

Share this article

Comments are closed.