Endotoxine dashboard ontwikkeld voor luchtkwaliteit in pluimveestallen

13 januari 2022

In het kader van het Duits-Nederlandse INTERREG-project BEL AIR, waarin oplossingen voor schone en gezonde lucht op pluimveebedrijven worden ontwikkeld, zijn door de elf projectpartners talrijke monsternemingen en luchtmetingen uitgevoerd en zijn luchtzuiveringstechnologieën getest. Parallel hieraan heeft de projectpartner Whysor B.V. een data cloud opgezet waarin alle in het project gemeten gegevens binnenkomen, zodat ze beter kunnen worden geanalyseerd en vergeleken. De resultaten van de metingen en monsternemingen zijn gevisualiseerd in een door Whysor ontwikkeld BEL AIR-dashboard, waarmee direct vanaf een computer, tablet of smartphone kan worden afgelezen wat het huidige klimaat en de luchtverontreiniging in de stal is en hoe deze zich ontwikkelde.

Daartoe werden in meerdere proefstallen in het Duits-Nederlandse grensgebied diverse sensoren geïnstalleerd, in een netwerk opgenomen en op het internet aangesloten. Ondanks de hoge concentraties zwevende deeltjes in pluimveebedrijven in vergelijking met andere diersoorten, functioneerden alle sensoren zonder problemen. Waarden zoals fijnstof, temperatuur, ammoniak, CO2, luchtvochtigheid en windsnelheid werden gemeten – dit laatste was nodig voor de interpretatie van de fijnstof-sensor, aangezien deze in een speciale windtunnel werd gebruikt. “Net als bij andere diersoorten, moeten de sensoren buiten het bereik van de dieren worden opgehangen. In het geval van vleeskuikens is dit enkele meters boven de dieren. Ook was het, behalve voor de fijnstofmeting, niet toegestaan om in de directe luchtstroom van de inkomende en uitgaande lucht te meten,” zegt projectmanager Imke Hermens van Whysor.

Afbeelding van het dashboard met evaluatie van de sensoren in een vleeskuikenstal in Dülmen, Westfalen, Bron: Whysor

Het dashboard geeft boeren een compleet nieuwe kijk op hun stallen

Als de gemeten waarden boven het gemiddelde blijken te liggen, wordt dit direct aan de gebruiker aangegeven door een rood verkeerslicht op het dashboard. De effecten van de activiteiten van de normale dagelijkse gang van zaken in de stal kunnen zo live op het dashboard worden gevolgd en – indien nodig – kunnen passende maatregelen worden genomen: “Op pluimveebedrijven zijn duidelijke dagpatronen te zien, naast de patronen gedurende een ronde,” zegt Angela van der Sanden, expert in innovatieve stalsystemen en data-analyse bij BEL AIR-partner DLV Advies. “Dit geeft inzicht in de effecten van bepaalde activiteiten in de stal – zoals uitmesten of het aanpassingen in het ventilatiesysteem – op het stalklimaat en op het fijnstof- en endotoxineniveau,” vult van der Sanden aan. Problemen kunnen dus snel worden gedetecteerd en aangepakt door te kijken naar de grafisch en praktisch weergegeven gegevens.

De architectuur achter het dashboard en de cloud, geprogrammeerd door Whysor en bedacht met andere partners zoals DLV Advies, heet “Intelligent Barn” en is naast BEL AIR ook in andere projecten verder ontwikkeld, zoals Food Pro·tec·ts (hier specifiek voor varkensstallen). Het bijzondere kenmerk van het BEL AIR-project was de integratie van endotoxinemetingen in het dashboard. Bemonstering en analyse van endotoxinen-monsters ten behoeve van het meten van de endotoxinebelasting in de stal, dit gebeurt middels monstername, kunnen niet live worden uitgevoerd in vergelijking met de andere waarden en daarom pas met enige vertraging in het dashboard terechtkomen. Dit oorspronkelijk analoge proces, dat op papier werd uitgevoerd, is nu gedigitaliseerd in BEL AIR. Whysor heeft hiervoor twee apps ontwikkeld – één voor het kalibreren van de sensoren en één voor monstername, waarbij meetwaarden en randvoorwaarden tijdens het meetpunt kunnen worden vastgelegd. De waarden worden vervolgens ook doorgegeven aan de BEL AIR cloud en helpen ook bij het identificeren van een mogelijk verband tussen de endotoxinewaarden en de meetwaarden van de andere sensoren.

Creatie van regels en integratie in bestaande stalcomputers

In de resterende maanden van het project tot eind maart 2022 moeten binnen BEL AIR regels worden ontwikkeld op basis van de verkregen gegevens en meetwaarden, zodat bij bepaalde patronen geautomatiseerde meldingen worden gegenereerd die de pluimveehouder informeren en zo nodig aanzetten tot het nemen van verdere maatregelen. Daartoe worden eerst de voorgaande meetresultaten nader geïnterpreteerd en met elkaar gecorreleerd. Een andere uitdaging die buiten BEL AIR wordt aangepakt is de integratie van het dashboard in de bestaande computersystemen van de stal. Doorgaans zijn dit gesloten systemen zonder open interfaces voor externe systemen. In een vervolgproject is Whysor in samenwerking met DLV Advies al druk bezig met het ontwikkelen van modules die integratie van het stallendashboard in diverse bestaande systemen mogelijk maken.

Het BEL AIR-project

Binnen het BEL AIR-project zijn sinds eind 2018 verschillende technologieën voor het terugdringen van endotoxine-emissies in en rond pluimveestallen (verder) ontwikkeld en getest door Duitse en Nederlandse partners. Endotoxinen (Lipopolysaccharide) ontstaan tijdens de afbraak van Gram-negatieve bacteriën. Deze endotoxinen komen mede vrij in het maagdarmkanaal van dieren, en worden vervolgens met de faeces uitgescheiden. Ze hechten zich aan stofdeeltjes en kunnen mede verantwoordelijk zijn voor onder ander aandoeningen van de luchtwegen en beperkingen van de longfunctie bij zowel mens als dier. Het project beoogt de verdere vermindering van endotoxinen en zwevende deeltjes, met als doel een gezondere leefomgeving te creëren voor dieren, werknemers en omwonenden. Voor meer informatie, zie www.belair-project.eu.

Het project BEL AIR wordt in het kader van het INTERREG V A-programma Deutschland-Nederland medegefinancierd door het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en door het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, het Ministerium für Wirtschaft, Innovation, Digitalisierung und Energie des Landes Nordrhein-Westfalen en de provincies Gelderland, Limburg en Noord-Brabant. Het wordt begeleid door het programmamanagement bij de Euregio Rijn-Waal.

Share this article

Comments are closed.